ÇİKOLATA KİSTİ (ENDOMETRİOMA)

Meydana geliş nedenleri bilimsel olarak hala tartışmalı bir konudur. Çikolata kistleri genellikle yumurtalıkta veya yumurtalık çevresinde meydana gelir. Kistin içeriğine kan ürünlerinin birikmesi ile yoğun bir sıvı kıvamında olan yumurtalığın içinde geliştiğinde mutlaka bir kapsülle sınırlandırılmış diğer alanlarda ise sınırlarını çevreleyen dokular tarafından meydana getirilmiş olan çoğunlukla iyi huylu olan kistlerdir. Bu kistlere ultrasonda görülecek büyüklüklere ulaşmadan önceki durumuna endometriozis denir. Bu dönemde klinik tespitleri çok zordur. Bu hastalarda tespit edilen çikolata kistlerinin yumurtalık dışında en çok zarar verdiği organ tüplerdir.(tubalar) Bu hassas organ çikolata kistlerinin yarattığı çevresel adhezyonlar (yapışıklıklar) nedeniyle tüplerin tıkanması, fonksiyonlarını kaybetmesi hatta bu tıkanmaya bağlı içeriğinde sıvı birikmesi sonucu hydrosalpenks (tüp kisti) meydana gelmesidir.
Bu kistler nadiren kanserleştikleri için tespitleri durumunda kapsülleriyle beraber alınmaları yeterli tedaviyi sağlamaktadır. 2 cm ve daha büyük kistlerde ilaç tedavilerinin etkisi tartışmalıdır. Çoğunlukla uygulanan yöntem 2 cm’den daha büyük kistlerde cerrahi yaklaşım ve daha sonrasında 6 aylık medikal tedavi şeklinde olup bu tedavi sonrasında nükslerin görülme sıklığının oldukça azaldığı yönündedir. Bu hastaların laboratuvar testlerinde tümör markerı olarak adlandırılan CA125 yüksekliği göze çarpmaktadır. Çikolata kistlerinin ameliyatlarında yumurtalığın alınmasına gerek duyulmamaktadır. Bu konudaki yaklaşımımız laporoskopi altında yumurtalık koruyucu cerrahi tedavi şeklindedir. Ama maalesef günümüzde hala pek çok hekim tarafından açık ameliyat ve yumurtalığın alınması şeklinde ameliyatlar gerçekleştirilmektedir.